Hoofdstuk 3
Hoe wij voor onze patienten zorgen
3.1
De apotheker als meest toegankelijke zorgverlener
Patiënten brengen ons samen. Want hun gezondheid is onze zorg. Maar het zorglandschap staat onder druk en ook de zorgnoden van patiënten veranderen. Net als andere zorgverleners houden apothekers rekening met deze veranderende zorgcontext. Apothekers zorgen meer dan ooit mee voor jouw gezondheid, niet alleen louter curatief, maar zeker ook preventief. Niet alleen in de apotheek, maar ook buiten de apotheekmuren bouwen de Multipharma-apothekers vandaag al mee aan de zorg van morgen.
3.1.1 Laagdrempelig gezondheidsadvies
Om beter te kunnen inspelen op de concrete noden van onze patiënten vindt Multipharma het belangrijk om goed naar hen te luisteren. Daarom peilt onderzoeksbureau iVOX elk jaar in opdracht van Multipharma naar wat Belgische patiënten concreet verwachten van hun apotheker.
Eén van de meest opvallende conclusies van het onderzoek in 2024 is dat patiënten veel vertrouwen hebben in het gezondheidsadvies van de apotheker.
Maar liefst 50,7 % bezoekt maandelijks een fysieke apotheek. En dat doen ze niet enkel en alleen om medicatie of andere gezondheids- en verzorgingsproducten aan te kopen.
Ook het gezondheidsadvies van de apotheker wordt enorm gewaardeerd door de apotheekbezoekers. Bijna 3 op de 4 Belgen (74%) verklaart veel vertrouwen te hebben in het gezondheidsadvies van zijn of haar apotheker. In een overbevraagde eerstelijnszorg blijkt de apotheker een toegankelijk en laagdrempelig aanspreekpunt voor patiënten. Dit geldt zeker voor kwetsbare groepen die extra ondersteuning nodig hebben.
Ook buiten de apotheekmuren – en buiten de openingsuren van de apotheek – delen onze apothekers hun kennis en gezondheidsadvies met de patiënten. Tijdens de Multipharma Let's Talk webinars belichten onze apothekers specifieke gezondheidsproblematieken zoals bijvoorbeeld rookstop, zwangerschap, slaapstoornissen en gaan ze in dialoog met de deelnemende patiënten.
3.1.2. Altijd een apotheek in de buurt
3.1.3 Geneesmiddelen en producten vlot beschikbaar in onze apotheken
Uit het iVOX onderzoek bleek ook dat Belgische patiënten loyaal zijn aan hun apotheker en trouw aan hun fysieke apotheek. De helft van de Belgen bezoekt maandelijks een fysieke apotheek. Bijna 70% van de apotheekbezoekers zweert zelfs bij één vaste apotheek.
Met 4.658 apotheken (bron Sirius Insight 2024) heeft België nog steeds een van de dichtste apotheeknetwerken in Europa.
Door haar uitgebreid netwerk van 243 strategisch gelegen apotheken hebben de meeste Belgische patiënten altijd wel een Multipharma-apotheek in de buurt.
Bij Multipharma betekent toegang tot geneesmiddelen en gezondheidsproducten in de eerste plaats dat ze onmiddellijk beschikbaar zijn voor patiënten wanneer ze ze nodig hebben. We willen zoveel mogelijk vermijden dat een patiënt moet wachten op zijn of haar geneesmiddel omwille van een voorraadtekort.
Om dit hoge niveau van beschikbaarheid te bereiken, vertrouwt Multipharma op een geïntegreerde, performante en sterk geautomatiseerde toeleveringsketen. Dankzij dit systeem kunnen we een uitzonderlijk niveau van beschikbaarheid garanderen in ons hele netwerk, zelfs in een bijzonder gespannen context die wordt gekenmerkt door nationale quota's en door stock-outs die worden aangekondigd door farmaceutische laboratoria, vaak zonder precieze herbevoorradingstermijn.
Een centrale pijler van deze logistieke organisatie is ons distributiecentrum in Sint-Pieters-Leeuw, dat fungeert als groothandelaar-verdeler. Dankzij de hoge graad van automatisering kan dit logistiek centrum snel een breed gamma producten leveren aan onze apotheken en zo bijdragen tot de continuïteit van de zorg en de gezondheid van onze patiënten.
3.1.4 Eenvoudig geneesmiddelen en producten reserveren via Multipharma-app of website
Multipharma vindt het ook belangrijk om via verschillende kanalen maximaal bereikbaar te zijn voor haar patiënten. Via de Multipharma-app of Online reservatie kunnen patiënten op een veilige en toegankelijke manier hun producten en – voorschriftplichtige en niet voorschriftplichtige - geneesmiddelen reserveren. Zodra de reservatie klaar is, krijgt de patiënt een e-mail met de melding dat het gereserveerde geneesmiddel in de apotheek kan worden afgehaald, waar de apotheker de patiënt bijkomend gezondheidsadvies op maat kan verstrekken.
3.1.5 Het Multipharma huismerk: kwaliteitsproducten tegen de juiste prijs
Als coöperatieve organisatie draagt Multipharma een grote verantwoordelijkheid om iedereen toegang te geven tot de beste gezondheidsadviezen en producten. Met haar eigen huismerk wil Multipharma haar expertise en het toegankelijkheidsprincipe heel concreet maken voor haar patiënten door hen kwaliteitsproducten aan te bieden tegen een juiste prijs.
3.2
Het takenpakket van de apotheker omvat veel meer dan het louter afleveren van geneesmiddelen. Steeds meer patiënten doen een beroep op hun apotheker voor onder meer vaccinatie, medicatienazicht en tal van andere diensten.
Ook zetten apothekers steeds vaker in op preventie door bijvoorbeeld diabetes screening te voorzien of colotesten om darmkanker tijdig op te sporen ter beschikking te stellen. Zo kunnen patiënten tussen 50 en 74 jaar in Brussel en Wallonië een gratis colotest ophalen bij hun apotheker, die ook informatie geeft over het correct gebruik van zo’n test.
In 2024 werden in de Brusselse en Waalse Multipharma apotheken alleen al 5.083 gratis colotesten ter beschikking gesteld.
Multipharma als zorgvernieuwer in de apotheek – Ambulante Zorg
“
Naar aanleiding van het federale regeerakkoord willen de Belgische gezondheidsinstanties een grotere rol voor de apothekers op het vlak van eerstelijnszorg. Ze baseren zich daarvoor op de zorgdoelstellingen voor 2025 tot 2030, die focussen op een betere toegang tot zorg, een optimale organisatie van de eerstelijnszorg en meer inspanningen op het gebied van preventie en screening. Dat alles gestoeld op een stevige transversale basis, zoals een optimaal gebruik van de gezondheidsgegevens en effectievere zorg. Die prioritaire zorgdoelstellingen sluiten aan bij de strategie van Multipharma. Denk maar aan een betere therapietrouw van de patiënten, de gecontroleerde verstrekking van bepaalde categorieën geneesmiddelen voor een rationeel gebruik of initiatieven voor vaccinatie, preventie en vroegtijdige opsporing van chronische ziekten, zoals diabetes of hart- en vaatziekten, in nauwe samenwerking met de andere zorgverleners en ten voordele van de gezondheid van de patiënten.
NICOLAS DELHAYE – CARE & QUALITY DIRECTOR MULTIPHARMA
3.2.1 68 % van de Belgen ziet vaccinatie door de apotheker graag verder uitgebreid
Bijna 80 % van de Belgen vindt het een meerwaarde dat ze voor vaccinatie tegen Covid-19 en griep bij hun apotheker terechtkunnen. Ruim 2 op 3 Belgen ziet de vaccinatie door de apotheker graag nog verder uitgebreid naar andere vaccinaties (zoals pneumokokken, tetanus,… ) (bron: Online onderzoek uitgevoerd door onderzoeksbureau iVOX in opdracht van Multipharma tussen 4 en 11 december 2024 bij 1.000 Belgen, representatief op geslacht, taal, leeftijd en diploma.)
Multipharma werkt – samen met andere zorgverleners in de eerstelijnszorg - actief mee aan de vaccinatiecampagnes tegen griep en Covid-19, met als gemeenschappelijk doel het verhogen van de vaccinatiegraad.
In 2024 werden in de Multipharma-apotheken alleen 35.871 griepvaccins en 41.753 Covid-19 vaccins toegediend.
3.2.2 Goed gebruik van geneesmiddelen en medicatieminderen
Vaak wordt ervan uitgegaan dat apothekers patiënten aanzetten tot meer medicatiegebruik. Toch is dit niet zo. Apothekers kunnen net bijdragen tot het reduceren van het medicatiegebruik. Zo zijn apothekers sinds 1 februari 2023 actief betrokken bij een project om de afbouw van benzodiazepines (slaapmedicatie en anxiolytica) te stimuleren. De helft van de patiënten die het afbouwprogramma volgen, zijn na 6 maanden nog steeds slaapmedicatie-vrij. Meer dan 500 patiënten lieten zich voor slaapmedicatie-afbouw begeleiden door hun Multipharma-apotheker. De positieve resultaten van dit proefproject hebben er ondertussen toe geleid dat de Minister van Volksgezondheid het afbouwprogramma als permanente dienstverlening heeft goedgekeurd.
Uit het iVOX-onderzoek blijkt dat bijna 70% van de Belgen het afgelopen jaar slaapproblemen heeft ondervonden. Iets meer dan 1 op 3 Belgen hiervan geeft aan dat ze hiervoor ook slaapmedicatie hebben genomen. Bij slaapmedicatie is een goede begeleiding door arts en apotheker essentieel.
Ook door het continu up-to-date houden van het medicatieschema, is de apotheker in staat om met de patiënt en de andere zorgverleners in gesprek te gaan over de therapie(trouw) en het juiste gebruik van geneesmiddelen. Het project “medicatienazicht” dat door het RIZIV goedgekeurd werd en sinds 1 april 2023 van start is gegaan, draagt hier zeker toe bij.
3.2.3. Impact van zorgverleningstaken: aangepaste apotheeksetting, andere verloning en gespecialiseerde opleidingen voor apotheekmedewerkers
Het veranderde takenpakket van de apotheekteams vraagt ook om een andere apotheeksetting. Daarom worden onze apotheken uitgerust met een confidentiële zone, waar patiënten in alle discretie kunnen worden gevaccineerd, maar die ook een ideale setting is voor een vertrouwelijk adviesgesprek tussen apotheker en patiënt.
Verder werd er op tal van apotheeklocaties ook geïnvesteerd in een robot om het afleveren van medicatie te vergemakkelijken, zodat de apotheker meer tijd kan voorzien voor specifieke zorgtaken.
Voor een aantal van deze vormen van dienstverlening krijgt de apotheker nu ook een honorarium. Dit staat los van de aflevering van geneesmiddelen aan de patiënt, maar dient om de tijd die de apotheker besteedt aan deze dienst te vergoeden. Het verloningssysteem voor de apotheker evolueert dus iets meer naar een realiteit waarbij de zorgtaken worden vergoed en de economische marge op de verkoop van de producten minder speelt.
Naast de investeringen in de infrastructuur van onze apotheken, wordt ook werk gemaakt van het verder opleiden van onze apotheekmedewerkers. Het Multipharma
« EXL! Making Care Excellent » – programma biedt apotheekmedewerkers gespecialiseerde opleidingen en een brede waaier aan ondersteuningsmateriaal aan. Via dit programma leggen we de focus op het perfectioneren van de farmaceutische zorgverlening, die onlosmakelijk verbonden is met de aflevering van geneesmiddelen.
3.3
Multipharma als zorgvernieuwer buiten de apotheekmuren: Residentiële Zorg
3.3.1. Zorgverlening door apothekers: ook buiten de apotheekmuren
Bij Multipharma zien we apothekers als belangrijke en toegankelijke eerstelijnszorgverleners, opgeleid om gepersonaliseerd farmaceutisch advies en zorg te verlenen aan alle patiënten, en in het bijzonder aan hen die specifieke ondersteuning nodig hebben. In 2024 vertrouwde Multipharma hiervoor op haar netwerk van 243 apotheken en de expertise van meer dan 1800 medewerkers, die samen zorgen voor de gezondheid van meer dan een miljoen patiënten.
Misschien minder bekend maar zeker niet minder belangrijk is dat Multipharma via haar Residentiële Zorg-activiteit zo’n 25.000 patiënten in woonzorgcentra en andere zorginstellingen bedient. Daarnaast rekenen ook asielcentra, penitentiaire instellingen en sommige ambulante patiënten op Multipharma voor hun medicatie op maat. Alles samen gaat het om zo’n 30.000 patiënten.
Multipharma heeft haar expertise in de voorbereiding van individuele medicatie (IMV) voor patiënten in woonzorgcentra en andere zorginstellingen de laatste jaren sterk uitgebouwd. Zo investeerde de patiëntencoöperatie fors in haar IMV-productiecentra in Alleur en Sint-Pieters-Leeuw en in het uitbouwen van apotheken gespecialiseerd in deze specifieke farmaceutische zorgverlening. Zo kunnen de huidige en toekomstige patiënten en bewoners van deze zorginstellingen en hun zorgkundig personeel rekenen op een doorgedreven gepersonaliseerde farmaceutische zorg.
3.3.2. Verschillende profielen van apothekers zorgen voor een compleet aanbod van farmaceutische zorgverlening
De apothekers en hun medewerkers in de IMV-productiecentra voorzien de patiënten per innamemoment van gebruiksvriendelijke verpakkingen en medicatie in de vorm die het best aansluit bij de noden van de specifieke patiëntenpopulatie (bijv. patiënten met slikproblemen krijgen een andere galenische vorm van een geneesmiddel). Dit verlaagt het risico op medicatiefouten door een hogere garantie van de juiste toediening van het juiste geneesmiddel aan de juiste patiënt, op het juiste tijdstip, in de juiste dosering.
De apothekers en hun medewerkers in de gespecialiseerde apotheken verzekeren de dagelijkse geneesmiddelenbelevering en de daarbij horende farmaceutische zorg en complexe administratieve opvolging. Daarbij is de dagelijkse interactie met het zorgpersoneel en de voorschrijvende artsen essentieel. Met deze activiteiten ontzorgen onze apotheekteams het zorgpersoneel in de residentiële instelling en geven zij hun tijd terug om te investeren in de dagelijkse zorg en interactie met hun bewoners.
Met de komst van de Coördinerende en Adviserende Apothekers (CAA’s) werden er verdere stappen gezet in de optimalisatie van de processen in verband met de voorbereiding van de geïndividualiseerde geneesmiddelen (IMV) tot aan de toediening van die geneesmiddelen - en de daarbij horende specifieke farmaceutische zorgen - aan het bed van de patiënt. Zo kan de CAA bijvoorbeeld, in samenspraak met de CRA (Coördinerend en Raadgevend Arts), medicatieschema’s analyseren en op basis van deze analyse overleggen met de arts om een medicatie op te starten of af te bouwen op maat van de patiënt.
Om ervoor te zorgen dat al de residentiële instellingen en hun patiënten de vereiste ondersteuning krijgen op het vlak van farmaceutische zorgbegeleiding in de instelling, werd het team van de CAA’s in 2024 uitgebreid van 4 naar 10 voltijdse apothekers.
Daarnaast investeerde Multipharma in de expertise van deze CAA’s, zodat we in de verschillende expertisedomeinen van de zorgverlening aan bewoners van residentiële instellingen de nodige ondersteuning kunnen geven.
“Het farmaceutisch zorgpad van patiënten in woonzorgcentra is specifiek en daarom is er nood aan een aangepaste ondersteuning. Multipharma vindt het belangrijk dat de apotheker ook fysiek en persoonlijk in deze instellingen aanwezig is, en dit gecombineerd met een goedwerkend en uitgebouwd digitaal communicatieplatform. De uitrol van ons CAA-netwerk is dan ook een belangrijk onderdeel van onze Residentiële Zorg-activiteit.”- aldus Geert Reyniers, CEO van Multipharma en zelf apotheker van opleiding.
Omdat de vertrouwelijkheid en veiligheid van patiëntgerelateerde data essentieel zijn, heeft Multipharma de afgelopen jaren sterk geïnvesteerd in een dataveilig digitaal communicatieplatform, dat voldoet aan alle GDPR-vereisten. Mede dankzij dit platform verloopt de dagelijkse interactie tussen de verschillende zorgverleners van de instelling en de apothekers van Multipharma erg vlot.
3.3.3. Meer apothekers, maar minder medicatie in woonzorgcentra
Multipharma gelooft sterk in de meerwaarde van CAA’s, en dit zowel voor de bewoners van woonzorgcentra als voor het zorgpersoneel.
Mede door het continu up-to-date te houden van het medicatieschema, is de apotheker in staat om met de patiënt en de andere zorgverleners in gesprek te gaan over de therapie(trouw) en kan het eventuele onnodig gebruik van geneesmiddelen worden aangepakt.
Een studie van Solidaris wees uit dat die multidisciplinaire aanpak wel degelijk impact heeft. Volgens de studie resulteert een opname in een woonzorgcentrum nu in een significant lager medicatieverbruik (uitgedrukt in aantal dagdosissen). Gemiddeld neemt een bewoner van een woonzorgcentrum 772 DDD (Defined Daily Dose) in de periode van zes maanden na opname tegenover 943 zes maanden voor zijn opname. Deze daling van 18% is veel uitgesprokener dan wat tien jaar geleden werd waargenomen (-2%).
In een overbevraagde zorgsector spelen de CAA’s bovendien een cruciale rol in het “ontzorgen” van het zorgpersoneel. Zowel in Vlaanderen, Wallonië als Brussel heeft Multipharma CAA’s ingezet en hun aantal neemt toe.
Online onderzoek uitgevoerd door onderzoeksbureau iVOX in opdracht van Multipharma tussen 4 en 11 december 2024 bij 1.000 Belgen, representatief op geslacht, taal, leeftijd en diploma.
Hoofdstuk 3
Hoe wij voor onze patienten zorgen
3.1
De apotheker als meest toegankelijke zorgverlener
Patiënten brengen ons samen. Want hun gezondheid is onze zorg. Maar het zorglandschap staat onder druk en ook de zorgnoden van patiënten veranderen. Net als andere zorgverleners houden apothekers rekening met deze veranderende zorgcontext. Apothekers zorgen meer dan ooit mee voor jouw gezondheid, niet alleen louter curatief, maar zeker ook preventief. Niet alleen in de apotheek, maar ook buiten de apotheekmuren bouwen de Multipharma-apothekers vandaag al mee aan de zorg van morgen.
3.1.1 Laagdrempelig gezondheidsadvies
Om beter te kunnen inspelen op de concrete noden van onze patiënten vindt Multipharma het belangrijk om goed naar hen te luisteren. Daarom peilt onderzoeksbureau iVOX elk jaar in opdracht van Multipharma naar wat Belgische patiënten concreet verwachten van hun apotheker.
Eén van de meest opvallende conclusies van het onderzoek in 2024 is dat patiënten veel vertrouwen hebben in het gezondheidsadvies van de apotheker.
Maar liefst 50,7 % bezoekt maandelijks een fysieke apotheek. En dat doen ze niet enkel en alleen om medicatie of andere gezondheids- en verzorgingsproducten aan te kopen.
Ook het gezondheidsadvies van de apotheker wordt enorm gewaardeerd door de apotheekbezoekers. Bijna 3 op de 4 Belgen (74%) verklaart veel vertrouwen te hebben in het gezondheidsadvies van zijn of haar apotheker. In een overbevraagde eerstelijnszorg blijkt de apotheker een toegankelijk en laagdrempelig aanspreekpunt voor patiënten. Dit geldt zeker voor kwetsbare groepen die extra ondersteuning nodig hebben.
Ook buiten de apotheekmuren – en buiten de openingsuren van de apotheek – delen onze apothekers hun kennis en gezondheidsadvies met de patiënten. Tijdens de Multipharma Let's Talk webinars belichten onze apothekers specifieke gezondheidsproblematieken zoals bijvoorbeeld rookstop, zwangerschap, slaapstoornissen en gaan ze in dialoog met de deelnemende patiënten.
3.1.2. Altijd een apotheek in de buurt
3.1.3 Geneesmiddelen en producten vlot beschikbaar in onze apotheken
Uit het iVOX onderzoek bleek ook dat Belgische patiënten loyaal zijn aan hun apotheker en trouw aan hun fysieke apotheek. De helft van de Belgen bezoekt maandelijks een fysieke apotheek. Bijna 70% van de apotheekbezoekers zweert zelfs bij één vaste apotheek.
Met 4.658 apotheken (bron Sirius Insight 2024) heeft België nog steeds een van de dichtste apotheeknetwerken in Europa.
Door haar uitgebreid netwerk van 243 strategisch gelegen apotheken hebben de meeste Belgische patiënten altijd wel een Multipharma-apotheek in de buurt.
Bij Multipharma betekent toegang tot geneesmiddelen en gezondheidsproducten in de eerste plaats dat ze onmiddellijk beschikbaar zijn voor patiënten wanneer ze ze nodig hebben. We willen zoveel mogelijk vermijden dat een patiënt moet wachten op zijn of haar geneesmiddel omwille van een voorraadtekort.
Om dit hoge niveau van beschikbaarheid te bereiken, vertrouwt Multipharma op een geïntegreerde, performante en sterk geautomatiseerde toeleveringsketen. Dankzij dit systeem kunnen we een uitzonderlijk niveau van beschikbaarheid garanderen in ons hele netwerk, zelfs in een bijzonder gespannen context die wordt gekenmerkt door nationale quota's en door stock-outs die worden aangekondigd door farmaceutische laboratoria, vaak zonder precieze herbevoorradingstermijn.
Een centrale pijler van deze logistieke organisatie is ons distributiecentrum in Sint-Pieters-Leeuw, dat fungeert als groothandelaar-verdeler. Dankzij de hoge graad van automatisering kan dit logistiek centrum snel een breed gamma producten leveren aan onze apotheken en zo bijdragen tot de continuïteit van de zorg en de gezondheid van onze patiënten.
3.1.4 Eenvoudig geneesmiddelen en producten reserveren via Multipharma-app of website
Multipharma vindt het ook belangrijk om via verschillende kanalen maximaal bereikbaar te zijn voor haar patiënten. Via de Multipharma-app of Online reservatie kunnen patiënten op een veilige en toegankelijke manier hun producten en – voorschriftplichtige en niet voorschriftplichtige - geneesmiddelen reserveren. Zodra de reservatie klaar is, krijgt de patiënt een e-mail met de melding dat het gereserveerde geneesmiddel in de apotheek kan worden afgehaald, waar de apotheker de patiënt bijkomend gezondheidsadvies op maat kan verstrekken.
3.1.5 Het Multipharma huismerk: kwaliteitsproducten tegen de juiste prijs
Als coöperatieve organisatie draagt Multipharma een grote verantwoordelijkheid om iedereen toegang te geven tot de beste gezondheidsadviezen en producten. Met haar eigen huismerk wil Multipharma haar expertise en het toegankelijkheidsprincipe heel concreet maken voor haar patiënten door hen kwaliteitsproducten aan te bieden tegen een juiste prijs.
3.2
Het takenpakket van de apotheker omvat veel meer dan het louter afleveren van geneesmiddelen. Steeds meer patiënten doen een beroep op hun apotheker voor onder meer vaccinatie, medicatienazicht en tal van andere diensten.
Ook zetten apothekers steeds vaker in op preventie door bijvoorbeeld diabetes screening te voorzien of colotesten om darmkanker tijdig op te sporen ter beschikking te stellen. Zo kunnen patiënten tussen 50 en 74 jaar in Brussel en Wallonië een gratis colotest ophalen bij hun apotheker, die ook informatie geeft over het correct gebruik van zo’n test.
In 2024 werden in de Brusselse en Waalse Multipharma apotheken alleen al 5.083 gratis colotesten ter beschikking gesteld.
Multipharma als zorgvernieuwer in de apotheek – Ambulante Zorg
“
Naar aanleiding van het federale regeerakkoord willen de Belgische gezondheidsinstanties een grotere rol voor de apothekers op het vlak van eerstelijnszorg. Ze baseren zich daarvoor op de zorgdoelstellingen voor 2025 tot 2030, die focussen op een betere toegang tot zorg, een optimale organisatie van de eerstelijnszorg en meer inspanningen op het gebied van preventie en screening. Dat alles gestoeld op een stevige transversale basis, zoals een optimaal gebruik van de gezondheidsgegevens en effectievere zorg. Die prioritaire zorgdoelstellingen sluiten aan bij de strategie van Multipharma. Denk maar aan een betere therapietrouw van de patiënten, de gecontroleerde verstrekking van bepaalde categorieën geneesmiddelen voor een rationeel gebruik of initiatieven voor vaccinatie, preventie en vroegtijdige opsporing van chronische ziekten, zoals diabetes of hart- en vaatziekten, in nauwe samenwerking met de andere zorgverleners en ten voordele van de gezondheid van de patiënten.
NICOLAS DELHAYE – CARE & QUALITY DIRECTOR MULTIPHARMA
3.2.1 68 % van de Belgen ziet vaccinatie door de apotheker graag verder uitgebreid
Bijna 80 % van de Belgen vindt het een meerwaarde dat ze voor vaccinatie tegen Covid-19 en griep bij hun apotheker terechtkunnen. Ruim 2 op 3 Belgen ziet de vaccinatie door de apotheker graag nog verder uitgebreid naar andere vaccinaties (zoals pneumokokken, tetanus,… ) (bron: Online onderzoek uitgevoerd door onderzoeksbureau iVOX in opdracht van Multipharma tussen 4 en 11 december 2024 bij 1.000 Belgen, representatief op geslacht, taal, leeftijd en diploma.)
Multipharma werkt – samen met andere zorgverleners in de eerstelijnszorg - actief mee aan de vaccinatiecampagnes tegen griep en Covid-19, met als gemeenschappelijk doel het verhogen van de vaccinatiegraad.
In 2024 werden in de Multipharma-apotheken alleen 35.871 griepvaccins en 41.753 Covid-19 vaccins toegediend.
3.2.2 Goed gebruik van geneesmiddelen en medicatieminderen
Vaak wordt ervan uitgegaan dat apothekers patiënten aanzetten tot meer medicatiegebruik. Toch is dit niet zo. Apothekers kunnen net bijdragen tot het reduceren van het medicatiegebruik. Zo zijn apothekers sinds 1 februari 2023 actief betrokken bij een project om de afbouw van benzodiazepines (slaapmedicatie en anxiolytica) te stimuleren. De helft van de patiënten die het afbouwprogramma volgen, zijn na 6 maanden nog steeds slaapmedicatie-vrij. Meer dan 500 patiënten lieten zich voor slaapmedicatie-afbouw begeleiden door hun Multipharma-apotheker. De positieve resultaten van dit proefproject hebben er ondertussen toe geleid dat de Minister van Volksgezondheid het afbouwprogramma als permanente dienstverlening heeft goedgekeurd.
Uit het iVOX-onderzoek blijkt dat bijna 70% van de Belgen het afgelopen jaar slaapproblemen heeft ondervonden. Iets meer dan 1 op 3 Belgen hiervan geeft aan dat ze hiervoor ook slaapmedicatie hebben genomen. Bij slaapmedicatie is een goede begeleiding door arts en apotheker essentieel.
Ook door het continu up-to-date houden van het medicatieschema, is de apotheker in staat om met de patiënt en de andere zorgverleners in gesprek te gaan over de therapie(trouw) en het juiste gebruik van geneesmiddelen. Het project “medicatienazicht” dat door het RIZIV goedgekeurd werd en sinds 1 april 2023 van start is gegaan, draagt hier zeker toe bij.
3.2.3. Impact van zorgverleningstaken: aangepaste apotheeksetting, andere verloning en gespecialiseerde opleidingen voor apotheekmedewerkers
Het veranderde takenpakket van de apotheekteams vraagt ook om een andere apotheeksetting. Daarom worden onze apotheken uitgerust met een confidentiële zone, waar patiënten in alle discretie kunnen worden gevaccineerd, maar die ook een ideale setting is voor een vertrouwelijk adviesgesprek tussen apotheker en patiënt.
Verder werd er op tal van apotheeklocaties ook geïnvesteerd in een robot om het afleveren van medicatie te vergemakkelijken, zodat de apotheker meer tijd kan voorzien voor specifieke zorgtaken.
Voor een aantal van deze vormen van dienstverlening krijgt de apotheker nu ook een honorarium. Dit staat los van de aflevering van geneesmiddelen aan de patiënt, maar dient om de tijd die de apotheker besteedt aan deze dienst te vergoeden. Het verloningssysteem voor de apotheker evolueert dus iets meer naar een realiteit waarbij de zorgtaken worden vergoed en de economische marge op de verkoop van de producten minder speelt.
Naast de investeringen in de infrastructuur van onze apotheken, wordt ook werk gemaakt van het verder opleiden van onze apotheekmedewerkers. Het Multipharma « EXL! Making Care Excellent » – programma biedt apotheekmedewerkers gespecialiseerde opleidingen en een brede waaier aan ondersteuningsmateriaal aan. Via dit programma leggen we de focus op het perfectioneren van de farmaceutische zorgverlening, die onlosmakelijk verbonden is met de aflevering van geneesmiddelen.
3.3
Multipharma als zorgvernieuwer buiten de apotheekmuren: Residentiële Zorg
3.3.1. Zorgverlening door apothekers: ook buiten de apotheekmuren
Bij Multipharma zien we apothekers als belangrijke en toegankelijke eerstelijnszorgverleners, opgeleid om gepersonaliseerd farmaceutisch advies en zorg te verlenen aan alle patiënten, en in het bijzonder aan hen die specifieke ondersteuning nodig hebben. In 2024 vertrouwde Multipharma hiervoor op haar netwerk van 243 apotheken en de expertise van meer dan 1800 medewerkers, die samen zorgen voor de gezondheid van meer dan een miljoen patiënten.
Misschien minder bekend maar zeker niet minder belangrijk is dat Multipharma via haar Residentiële Zorg-activiteit zo’n 25.000 patiënten in woonzorgcentra en andere zorginstellingen bedient. Daarnaast rekenen ook asielcentra, penitentiaire instellingen en sommige ambulante patiënten op Multipharma voor hun medicatie op maat. Alles samen gaat het om zo’n 30.000 patiënten.
Multipharma heeft haar expertise in de voorbereiding van individuele medicatie (IMV) voor patiënten in woonzorgcentra en andere zorginstellingen de laatste jaren sterk uitgebouwd. Zo investeerde de patiëntencoöperatie fors in haar IMV-productiecentra in Alleur en Sint-Pieters-Leeuw en in het uitbouwen van apotheken gespecialiseerd in deze specifieke farmaceutische zorgverlening. Zo kunnen de huidige en toekomstige patiënten en bewoners van deze zorginstellingen en hun zorgkundig personeel rekenen op een doorgedreven gepersonaliseerde farmaceutische zorg.
3.3.2. Verschillende profielen van apothekers zorgen voor een compleet aanbod van farmaceutische zorgverlening
De apothekers en hun medewerkers in de IMV-productiecentra voorzien de patiënten per innamemoment van gebruiksvriendelijke verpakkingen en medicatie in de vorm die het best aansluit bij de noden van de specifieke patiëntenpopulatie (bijv. patiënten met slikproblemen krijgen een andere galenische vorm van een geneesmiddel). Dit verlaagt het risico op medicatiefouten door een hogere garantie van de juiste toediening van het juiste geneesmiddel aan de juiste patiënt, op het juiste tijdstip, in de juiste dosering.
De apothekers en hun medewerkers in de gespecialiseerde apotheken verzekeren de dagelijkse geneesmiddelenbelevering en de daarbij horende farmaceutische zorg en complexe administratieve opvolging. Daarbij is de dagelijkse interactie met het zorgpersoneel en de voorschrijvende artsen essentieel. Met deze activiteiten ontzorgen onze apotheekteams het zorgpersoneel in de residentiële instelling en geven zij hun tijd terug om te investeren in de dagelijkse zorg en interactie met hun bewoners.
Met de komst van de Coördinerende en Adviserende Apothekers (CAA’s) werden er verdere stappen gezet in de optimalisatie van de processen in verband met de voorbereiding van de geïndividualiseerde geneesmiddelen (IMV) tot aan de toediening van die geneesmiddelen - en de daarbij horende specifieke farmaceutische zorgen - aan het bed van de patiënt. Zo kan de CAA bijvoorbeeld, in samenspraak met de CRA (Coördinerend en Raadgevend Arts), medicatieschema’s analyseren en op basis van deze analyse overleggen met de arts om een medicatie op te starten of af te bouwen op maat van de patiënt.
Om ervoor te zorgen dat al de residentiële instellingen en hun patiënten de vereiste ondersteuning krijgen op het vlak van farmaceutische zorgbegeleiding in de instelling, werd het team van de CAA’s in 2024 uitgebreid van 4 naar 10 voltijdse apothekers.
Daarnaast investeerde Multipharma in de expertise van deze CAA’s, zodat we in de verschillende expertisedomeinen van de zorgverlening aan bewoners van residentiële instellingen de nodige ondersteuning kunnen geven.
“Het farmaceutisch zorgpad van patiënten in woonzorgcentra is specifiek en daarom is er nood aan een aangepaste ondersteuning. Multipharma vindt het belangrijk dat de apotheker ook fysiek en persoonlijk in deze instellingen aanwezig is, en dit gecombineerd met een goedwerkend en uitgebouwd digitaal communicatieplatform. De uitrol van ons CAA-netwerk is dan ook een belangrijk onderdeel van onze Residentiële Zorg-activiteit.”- aldus Geert Reyniers, CEO van Multipharma en zelf apotheker van opleiding.
Omdat de vertrouwelijkheid en veiligheid van patiëntgerelateerde data essentieel zijn, heeft Multipharma de afgelopen jaren sterk geïnvesteerd in een dataveilig digitaal communicatieplatform, dat voldoet aan alle GDPR-vereisten. Mede dankzij dit platform verloopt de dagelijkse interactie tussen de verschillende zorgverleners van de instelling en de apothekers van Multipharma erg vlot.
3.3.3. Meer apothekers, maar minder medicatie in woonzorgcentra
Multipharma gelooft sterk in de meerwaarde van CAA’s, en dit zowel voor de bewoners van woonzorgcentra als voor het zorgpersoneel.
Mede door het continu up-to-date te houden van het medicatieschema, is de apotheker in staat om met de patiënt en de andere zorgverleners in gesprek te gaan over de therapie(trouw) en kan het eventuele onnodig gebruik van geneesmiddelen worden aangepakt.
Een studie van Solidaris wees uit dat die multidisciplinaire aanpak wel degelijk impact heeft. Volgens de studie resulteert een opname in een woonzorgcentrum nu in een significant lager medicatieverbruik (uitgedrukt in aantal dagdosissen). Gemiddeld neemt een bewoner van een woonzorgcentrum 772 DDD (Defined Daily Dose) in de periode van zes maanden na opname tegenover 943 zes maanden voor zijn opname. Deze daling van 18% is veel uitgesprokener dan wat tien jaar geleden werd waargenomen (-2%).
In een overbevraagde zorgsector spelen de CAA’s bovendien een cruciale rol in het “ontzorgen” van het zorgpersoneel. Zowel in Vlaanderen, Wallonië als Brussel heeft Multipharma CAA’s ingezet en hun aantal neemt toe.
Online onderzoek uitgevoerd door onderzoeksbureau iVOX in opdracht van Multipharma tussen 4 en 11 december 2024 bij 1.000 Belgen, representatief op geslacht, taal, leeftijd en diploma.