Hoofdstuk 4

Als we het over duurzaamheid hebben, hebben we het meestal over duurzame initiatieven met betrekking tot het milieu (Environment), sociale initiatieven (Social) en goed bestuur (Governance).  Als coöperatie actief in de gezondheidszorg hebben we intuïtief altijd al veel belang gehecht aan sociale thema’s en initiatieven met betrekking tot goed bestuur, omdat deze nu eenmaal deel uitmaken van ons DNA en in het verlengde liggen van onze activiteiten.

Maar ook onze zorg voor het milieu en onze impact daarop staat al enkele jaren op de agenda. Zo zijn we in 2022 gestart met het meten van onze uitstoot van broeikasgassen door onze CO2-voetafdruk (scope 1, 2 en 3) te berekenen met de hulp van het milieuadviesbureau Indeso, een officiële en erkende CO2-voetafdrukexpert.

Vervolgens hebben we in 2024 ons SHIFT-plan ingevoerd. Dit plan, dat werd opgesteld door onze community van duurzaamheidsambassadeurs – een 20-tal medewerkers uit alle lagen van de organisatie - heeft als doel Multipharma CO2-neutraal te maken (op scope 1 & 2) tegen 2040. Ons SHIFT-plan is gebaseerd op 6 hoofdthema’s, waarvoor we ons de komende jaren willen inzetten en waarvoor we in 2024 al verschillende initiatieven hebben geïmplementeerd:

Het CO2-neutraal maken van al onze gebouwen – en dan spreken we in 2024 voornamelijk over onze 243 apotheken - gebeurt via drie belangrijke initiatieven: isolatie, de installatie van warmtepompen en de installatie van zonnepanelen. Tegen eind 2024 was al meer dan 25% van onze apotheken uitgerust met warmtepompen, en van de apotheekgebouwen waarvan we eigenaar zijn, isoleren we systematisch een tiental apotheken per jaar. Voor ons distributiecentrum zijn we dan weer samenwerkingen aangegaan met DT Plan en Wise Energy om de elektriciteitsproductie van onze zonnepanelen op het dak - 1.682 om precies te zijn - te optimaliseren.  Op die manier kunnen we het grootste deel van het jaar zelfvoorzienend zijn op het vlak van groene elektriciteit.

Onze 243 apotheken werden in 2024 hoofdzakelijk bevoorraad met bestelwagens die vanuit ons distributiecentrum, onze tweede groothandel of rechtstreeks vanuit bepaalde farmaceutische laboratoria vertrekken. Dit betekent dat om het intern transport CO2-neutraal te maken, er voornamelijk moet worden ingezet op het optimaliseren van de routes en het geleidelijk elektrificeren van onze transportvloot.

Om het aantal gereden kilometers te verminderen, hebben we in 2024 een logistieke hub opgezet in de regio Luik, in samenwerking met Pharma Belgium. Ook hebben we het aantal rechtstreekse leveringen van de laboratoria aan onze apotheken aanzienlijk verminderd en gaan alle leveringen nu via ons distributiecentrum. Tegelijkertijd vervangen we geleidelijk onze bestelwagens met verbrandingsmotor door elektrische bestelwagens. Onze eerste twee elektrische bestelwagens (Renault New Master) werden eind 2024 besteld en worden in de eerste helft van 2025 geleverd.

We zetten onze samenwerking met Urbike – een Brusselse coöperatie gespecialiseerd in cyclo-logistiek – verder voor leveringen per cargofiets aan onze apotheken in het centrum van Brussel.

In het distributiecentrum worden de geneesmiddelenverpakkingen maximaal gerecycleerd. In 2024 ging het om zo’n 250 ton karton en 7 ton plastic.  Ook worden vervallen geneesmiddelen op een veilige manier ingezameld voor vernietiging.

In 2024 hebben we, dankzij geoptimaliseerde vraagvoorspellingsmodellen en beter voorraadbeheer, de hoeveelheid vervallen geneesmiddelen in het distributiecentrum verder teruggebracht. Verder zochten en vonden we ngo’s die interesse hadden om producten waarvan de vervaldatum nadert gratis af te nemen.

In juni 2024 lanceerden we – naar aanleiding van Wereldmilieudag - de RECUPILLS Challenge, waarbij we onze patiënten gedurende 1 maand extra aanmoedigden om vervallen geneesmiddelen terug te brengen naar onze apotheken om zo watervervuiling tegen te gaan en onze planeet te beschermen. Een echt succes. We verdubbelden het aantal teruggebrachte vervallen geneesmiddelen in deze periode.

In 2024 werd in totaal zo’n 55 ton vervallen geneesmiddelen ingezameld. Opvallend is dat het vooral 55-plussers zijn die vervallen geneesmiddelen terugbrengen naar de apotheek. Dat blijkt uit onze jaarlijkse iVOX enquête bij Belgische patiënten. Van de bevraagde 18-34 jarigen brengt maar 27% vervallen geneesmiddelen terug naar de apotheek. Bij de +55 jarigen is dat 73%.

Sinds juli 2023 zijn alle nieuwe bedrijfswagens elektrisch. Om ze gemakkelijk te kunnen opladen, werden er oplaadpunten geïnstalleerd op de parking van het hoofdkantoor, in het distributiecentrum en indien gewenst ook bij medewerkers thuis.

Tegelijkertijd blijven we – voor zover de functie het toelaat - telewerken binnen Multipharma aanmoedigen (max. 3 dagen per week), wat helpt om de ecologische voetafdruk van de mobiliteit van onze medewerkers te verkleinen.  Om zachte mobiliteit bij zoveel mogelijk van onze medewerkers te promoten, ronden we momenteel een overeenkomst af met 020, een bedrijf gespecialiseerd in fietsleasing. De lancering staat gepland voor het voorjaar van 2025.

In september 2024 nodigden we onze belangrijkste leveranciers uit in de inspirerende omgeving van de Living Tomorrow campus in Vilvoorde om met hen onze duurzaamheidsstrategie te delen en hen uit te nodigen om samen te werken aan een duurzamer bedrijfsmodel.

Ook volgden onze apotheekmedewerkers bijkomende opleidingen om beter te kunnen inspelen op de groeiende vraag van onze patiënten naar meer natuurlijke producten.

Bij het ontwikkelen van onze Multipharma huismerkproducten geven we de voorkeur aan leveranciers en laboratoria die hun productiecentrum in België (of in Europa) hebben en die milieuvriendelijke normen hanteren.

We bereiden ons ook voor op de rapporteringsvereisten in verband met de Green Deal (Corporate Sustainability Reporting Directive). Daarom hebben we in 2024, na overleg met een aantal van onze belanghebbenden, onze dubbele materialiteitsmatrix opgesteld, waarmee we de belangrijkste uitdagingen van Multipharma op het gebied van duurzaamheid in kaart brengen.

Eind 2023 werd een community van 20 interne duurzaamheidsambassadeurs opgericht. Hun missie bestaat erin om duurzaamheid binnen hun afdeling te promoten en onze duurzame initiatieven uit het SHIFT-programma verder te definiëren en vervolgens te implementeren.  Om alle Multipharma collega's bewust te maken van het belang om actie te ondernemen en in de SHIFT-modus te komen werd een training in de vorm van een interactief webinar georganiseerd over de uitdagingen van klimaatverandering en hoe we daarmee concreet kunnen omgaan.

Solidariteit zit in ons DNA. Als coöperatieve organisatie is solidariteit voor ons een vanzelfsprekend gegeven, en dit zowel binnen als buiten de apotheekmuren.  Wij engageren ons door met verschillende organisaties duurzame en impactvolle samenwerkingsverbanden aan te gaan.

Multipharma is al 9 jaar solidair met Dokters van de Wereld en dat is niet toevallig, want samen delen we dezelfde missie: gezondheidszorg toegankelijk maken voor iedereen.

Via allerlei acties en projecten proberen we mee het verschil te maken voor de meest kwetsbaren.

Momenteel steunen we Dokters van de Wereld vooral via sportieve projecten, zoals de 20 km van Brussel en DocRiders, waarbij medewerkers wandelen, lopen en fietsen en daarbij niet alleen het beste van zichzelf geven op sportief vlak, maar ook heel wat inspanningen leveren om geld in te zamelen voor de humanitaire projecten van Dokters van de Wereld.

In 2024 organiseerde Multipharma, voor de derde jaar op rij, tijdens de feestperiode samen met Dokters van de Wereld een speciale solidariteitsactie, waarbij patiënten andere patiënten konden helpen. Door een “solidaire zeep” aan te kopen voor 5 € (in onze apotheken of via onze website) konden patiënten heel concreet hygiëneproducten schenken aan een persoon in nood.  In totaal werd 17.237 € ingezameld.

Multipharma steunt de Stichting P&V. Deze stichting ondersteunt actief burgerschap en komt op tegen de sociale uitsluiting van jongeren. De Stichting P&V wil bij iedereen, zonder uitzondering, het gevoel van eigenwaarde stimuleren. Ze spoort mensen aan om voor hun idealen op te komen en op die manier bij te dragen tot een rechtvaardigere samenleving.

Via concrete projecten wil de Stichting P&V burgers en vooral jongeren aanzetten tot actieve en geëngageerde participatie, om zo te bouwen aan een democratisch ideaal.

Elke drie jaar start de Stichting P&V  een meerjarig project op waarin wetenschappelijk onderzoek en het luisteren naar de stem van jongeren centraal staan. Voor de periode 2024-2026 werd als thema het mentaal welzijn van jongeren gekozen. Met Feeling You(th) wil de Stichting P&V meer inzicht krijgen, de bewustwording vergroten en concrete oplossingen bieden om het mentale welzijn van de jongere generaties te verbeteren.

De Stichting P&V reikte in 2024 voor de 20e keer de Burgerschapsprijs uit. Die ging naar chef en sociaal ondernemer Seppe Nobels en  feministisch activiste Maïté Meeûs van #BalanceTonBar. De jury – waarin ook Geert Reyniers, CEO van Multipharma zetelt – prees deze twee Belgen voor hun inzet voor meer sociale rechtvaardigheid en waardigheid voor de minst zichtbare personen.

De samenwerking tussen Multipharma en Pwiic dateert van 2020, toen sommige mensen als gevolg van de pandemie en de lockdown moeilijkheden ondervonden om zich te verplaatsen en hulp nodig hadden om hun geneesmiddelen in de apotheek te halen.

Pwiic is een deeleconomieplatform voor het delen van diensten en materiaal tussen buren. Samen met deze start-up creëerde Multipharma een specifieke vrijwilligerscommunity om patiënten bij te staan.

“Het oorspronkelijke doel was om geïsoleerde mensen te helpen door hen toegang te geven tot hun essentiële geneesmiddelen. Al snel gebruikten de leden van de Multipharma-community het platform ook om elkaar op andere manieren te helpen, bijvoorbeeld voor kleine klusjes.” legt Nathalie Devriese, oprichtster van Pwiic uit.

Multipharma besloot daarom haar community ook na de gezondheidscrisis verder te ontwikkelen om zo de lokale wederzijdse hulp te bevorderen.

Sinds november 2024 biedt de Multipharma-community ook een nieuwe mogelijkheid aan om de circulaire economie te stimuleren: het uitwisselen van materiaal. De leden kunnen nu onderling sportmateriaal, gereedschap en tuinmateriaal uitwisselen, waardoor ze kunnen lenen in plaats van nieuw te kopen. Pwiic werd voor dit initiatief bekroond tot laureaat van het BeCircular-programma 2024.

Vandaag zijn er bijna 6.000 burgers die elkaar op volledig vrijwillige basis helpen via de Multipharma-community. De diensten die het vaakst worden uitgewisseld houden verband met hulp aan bejaarden (27% van de aanvragen), hulp bij huiswerk en babysitten (23%), kleine klusjes en tuinieren (21%), opvang van dieren (17%) en verplaatsingen (9%). Bovendien groeit ook de belangstelling voor het uitwisselen van materiaal (3%).

Multipharma wil er zijn voor alle patiënten en zeker voor de meest kwetsbaren. Daarom steunt zij Esenca (het vroegere ASPH - Association Socialiste de la Personne Handicapée), een organisatie die zich in Brussel en Wallonië inzet voor de rechten van personen met een beperking. De  naam van de organisatie betekent in het Esperanto “essentieel” en belichaamt op een treffende manier de waarden van de organisatie: gelijkheid, diversiteit en inclusie. Via informatie- en sensibiliseringscampagnes proberen zij de relevante doelgroepen te mobiliseren om voor mensen met een beperking het verschil te maken.

Met FOS & SolSoc ondersteunt Multipharma ngo's en sociale bewegingen die de toegang tot de gezondheidszorg en de kwaliteit van geneesmiddelen willen verbeteren voor Centraal- en West-Afrikaanse, en Centraal-Amerikaanse bevolkingsgroepen.

In onze apotheken adviseren we dagelijks patiënten en families van patiënten die door borstkanker getroffen zijn. Daarbij komt dat de 1800 Multipharma-medewerkers voornamelijk (meer dan 80%) vrouwen zijn, waardoor wij als bedrijf helaas ook vaak met borstkanker geconfronteerd worden. Daarom ondersteunen wij al enkele jaren met veel enthousiasme de Pink Ribbon initiatieven.

In de Roze Mars stappen onze medewerkers mee in de strijd tegen borstkanker. Via Geknipt voor haar zamelen we ook paardenstaarten in onze apotheken. Een deel wordt gedoneerd aan pruikenmakers, die er hoogwaardige pruiken van maken. Een ander deel wordt door Pink Ribbon verkocht om fondsen in te zamelen om hoofdhuidkoelingsprojecten te financieren in de Belgische ziekenhuizen. Hoofdhuidkoeling helpt haaruitval door chemotherapie te voorkomen.

Ook in 2024 gaven onze 1800 medewerkers elke dag het beste van zichzelf om voor hun patiënten te zorgen.

Daarom is het niet meer dan logisch dat er ook goed voor hen gezorgd wordt.

Begin 2024 werd SAP Successfactors geïmplementeerd. Via de myHR app vinden medewerkers in enkele muisklikken eenvoudig de weg naar de informatie die relevant is om onder meer hun expertise, kennis en welzijn te verbeteren.

Om onze patiënten op elk moment en via alle kanalen een kwaliteitsvolle dienstverlening te kunnen bieden, investeert Multipharma fors in de permanente opleiding van haar medewerkers. In een sector die meer dan ooit verandert, is het belangrijk dat onze collega's hun kennis op peil houden, zich concentreren op de ontwikkeling van nieuwe vaardigheden en investeren in individuele en teamvaardigheden.

De Multipharma Academy - ons intern kwaliteitslabel voor opleidingen - is verantwoordelijk voor de coördinatie van het overgrote deel van deze verschillende opleidingsinitiatieven. Daarvoor werken wij samen met interne en externe partners en opleidingsverantwoordelijken en zetten we volop in op blended en hybrid learning.  De opleidingscatalogus bestaat uit verschillende thema's: farmaceutische onderwerpen, leiderschap, IT-toepassingen, talen, enz. In 2024 werd het opleidingsaanbod vernieuwd en aangevuld met heel wat e-learnings, webinars, masterclasses en workshops.

Connect To Lead is een van de transversale opleidingsprogramma’s die de Multipharma Academy aanbiedt. Deze leiderschapscursus is bedoeld  voor leidinggevenden van het apotheeknetwerk, het distributiecentrum en de hoofdzetel. Tot nu toe hebben al 322 Multipharma-medewerkers het traject gevolgd of zijn het aan het volgen. In totaal gaat het over iets meer dan 15.000 opleidingsuren.

Naast het basistraject worden ook extra thema’s toegevoegd: hoe omgaan met conflicten in je team, stakeholdermanagement.

We vinden het niet alleen belangrijk dat onze medewerkers permanent kunnen bijleren, ze moeten zich ook goed voelen.

Sinds 2022 loopt bij Multipharma een Feel-Good plan. Medewerkers krijgen de mogelijkheid om zich af en toe terug te trekken in een “Feel-Good Bubble”: een veilige plek waar ze even kunnen deconnecteren van alles en/of iedereen, alleen of samen met enkele collega’s. In 2024 namen 136 medewerkers deel aan deze Feel-Good activiteiten, goed voor maar liefst 900 opleidingsuren.

Het Master Your Energy-programma is een van de meest gewaardeerde Feel-Good Bubble initiatieven.

In het najaar konden 20 Multipharma well-being ambassadeurs via dit programma op maat bewust stilstaan bij de verschillende energieniveaus die hun en ons leven bepalen: fysieke energie, spirituele energie, mentale en emotionele energie. Met een glucosemeter werd ook de impact van voeding gemeten. De deelnemers vonden vooral de persoonlijke feedback een meerwaarde.

Multipharma recruteert op een diverse manier. Ons personeelsbestand is dan ook een weerspiegeling van vele nationaliteiten en culturen, wat van essentieel belang is in het contact met onze patiënten. We zijn voortdurend op zoek naar nieuwe medewerkers met vaak heel uiteenlopende profielen. Of je nu in ons distributiecentrum aan de slag gaat of in één van onze apotheken, op onze hoofdzetel of in één van onze IMV-centra, gespecialiseerde residentiële zorg-apotheken of als CAA in een woonzorgcentrum: bij Multipharma kan iedereen zich “thuis” voelen.

In 2024 werden meer dan 100 medewerkers aangeworven. Samen met de andere collega’s tekenden zij present voor een uitbundig en druk bijgewoond personeelsfeest in Docks Bruxsel.